عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا)
عفونت گوش میانی، که در اصطلاح پزشکی به آن اوتیت مدیا گفته می‌شود، به التهاب و عفونت فضای پشت پرده گوش اشاره دارد. این فضای میانی گوش شامل سه استخوان کوچک به نام استخوانچه‌های شنوایی (چکشی، سندانی و رکابی) است که وظیفه انتقال ارتعاشات صوتی از پرده گوش به گوش داخلی را بر عهده دارند. عفونت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که ویروس‌ها یا باکتری‌ها وارد این فضا شده و باعث تجمع مایع و التهاب می‌شوند. این عارضه در کودکان، به دلیل ساختار خاص و باریک‌تر شیپور استاش (لوله‌ای که گوش میانی را به پشت گلو متصل می‌کند)، بسیار شایع‌تر از بزرگسالان است.
علل و علائم اوتیت مدیا
مهم‌ترین علت اوتیت مدیا، انسداد شیپور استاش است که معمولاً به دنبال سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی‌ها یا عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی رخ می‌دهد. وقتی این لوله مسدود می‌شود، مایع در گوش میانی به دام می‌افتد و محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها و ویروس‌ها فراهم می‌شود. علائم عفونت گوش میانی شامل درد شدید گوش (که ممکن است به خصوص هنگام دراز کشیدن یا بلعیدن بدتر شود)، تب، بی‌قراری و کج‌خلقی (به ویژه در نوزادان و کودکان خردسال)، مشکل در خوابیدن، و کاهش موقت شنوایی است. در برخی موارد، ممکن است مایع زرد، قهوه‌ای یا سفید از گوش خارج شود که نشان‌دهنده پارگی پرده گوش است.
انواع و تشخیص عفونت گوش میانی
اوتیت مدیا می‌تواند به شکل‌های مختلفی بروز کند. "اوتیت مدیا حاد" به عفونتی گفته می‌شود که به سرعت شروع شده و با درد و التهاب ناگهانی همراه است. "اوتیت مدیا همراه با افیوژن" حالتی است که پس از برطرف شدن عفونت اولیه، مایع همچنان در گوش میانی باقی می‌ماند و می‌تواند باعث احساس پری گوش و کاهش شنوایی شود. اگر این مایع برای مدت طولانی باقی بماند یا مکرراً بازگردد، به آن "اوتیت مدیا مزمن همراه با افیوژن" می‌گویند. تشخیص اوتیت مدیا معمولاً توسط پزشک و با معاینه گوش با استفاده از اتوسکوپ انجام می‌شود تا وضعیت پرده گوش و وجود مایع در پشت آن بررسی شود.
درمان و عوارض احتمالی
بسیاری از عفونت‌های گوش میانی، به ویژه در کودکان بزرگتر، طی چند روز به صورت خودبه‌خود بهبود می‌یابند و فقط نیاز به کنترل درد با مسکن‌هایی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن دارند. با این حال، در موارد شدیدتر، عفونت‌های باکتریایی، یا در کودکان خردسال، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. عوارض اوتیت مدیا اگرچه نادر هستند، اما می‌توانند جدی باشند و شامل کاهش شنوایی دائمی (در صورت عفونت‌های مکرر یا آسیب به ساختارهای داخلی گوش)، تأخیر در گفتار و زبان (در کودکان)، و در موارد خیلی نادر، گسترش عفونت به سایر قسمت‌های سر مانند استخوان ماستوئید (پشت گوش) یا حتی مغز (مننژیت) باشند. بنابراین، پیگیری و درمان مناسب اهمیت زیادی دارد.