تأثیر آلودگی هوا بر سیستم تنفسی فوقانی: بررسی بیماریهایی مانند ر
آلودگی هوا، ترکیبی پیچیده از ذرات معلق، گازهای سمی و ترکیبات آلی فرار، تأثیرات مخربی بر سلامت انسان دارد و سیستم تنفسی فوقانی اولین خط دفاعی بدن در برابر این آلاینده‌ها است. بینی، گلو و حنجره نقش فیلتر کردن، گرم کردن و مرطوب کردن هوای ورودی را بر عهده دارند، اما مواجهه مزمن با آلاینده‌ها می‌تواند این سیستم دفاعی را تضعیف کند. ذرات ریز (PM2.5) و فوق‌ریز، دی‌اکسید نیتروژن (NO2)، دی‌اکسید گوگرد (SO2) و ازن سطحی (O3) از جمله مهم‌ترین آلاینده‌هایی هستند که می‌توانند به پوشش مخاطی سیستم تنفسی آسیب رسانده و التهاب را تحریک کنند. این التهاب منجر به افزایش حساسیت و آسیب‌پذیری در برابر عفونت‌ها و آلرژن‌ها می‌شود.
رینیت آلرژیک، که به عنوان تب یونجه نیز شناخته می‌شود، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های سیستم تنفسی فوقانی است که می‌تواند توسط آلودگی هوا تشدید شود. آلاینده‌های هوا با تحریک سلول‌های ایمنی در مجاری تنفسی، باعث افزایش ترشح هیستامین و سایر واسطه‌های التهابی می‌شوند. این امر منجر به علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، گرفتگی بینی و خارش چشم‌ها می‌شود. علاوه بر این، برخی آلاینده‌ها می‌توانند باعث تغییر ساختار گرده‌ها و سایر آلرژن‌ها شوند و آن‌ها را تهاجمی‌تر کرده و واکنش‌های آلرژیک را شدیدتر کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که زندگی در مناطق با آلودگی هوای بالا، خطر ابتلا به رینیت آلرژیک را افزایش می‌دهد و شدت علائم را در افراد حساس بدتر می‌کند.
سینوزیت، التهاب و عفونت سینوس‌ها، نیز تحت تأثیر آلودگی هوا قرار می‌گیرد. آلاینده‌ها می‌توانند به سلول‌های مژک‌دار (Cilia) در مجاری تنفسی که وظیفه پاکسازی مخاط و ذرات را دارند، آسیب برسانند. این آسیب باعث اختلال در تخلیه طبیعی مخاط از سینوس‌ها شده و محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها و ویروس‌ها فراهم می‌کند. التهاب مزمن ناشی از آلودگی هوا همچنین می‌تواند باعث تورم غشاهای مخاطی و باریک شدن مجاری سینوسی شود که خود عاملی برای انسداد و عفونت است. افراد ساکن در شهرهای آلوده بیشتر در معرض خطر ابتلا به سینوزیت مزمن و حملات مکرر آن هستند.
در نهایت، عفونت‌های مکرر گلو و سایر عفونت‌های تنفسی فوقانی نیز با مواجهه با آلودگی هوا مرتبط هستند. آلاینده‌ها می‌توانند به سیستم ایمنی محلی در مجاری تنفسی آسیب برسانند و توانایی بدن برای مبارزه با عوامل بیماری‌زا مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها را کاهش دهند. این کاهش مقاومت باعث می‌شود افراد بیشتر مستعد ابتلا به سرماخوردگی، گلودرد، و سایر عفونت‌های تنفسی فوقانی شوند. کودکان، سالمندان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، به دلیل حساسیت بیشتر، آسیب‌پذیری بیشتری در برابر این تأثیرات دارند. بنابراین، کاهش آلودگی هوا نه تنها برای سلامت عمومی، بلکه برای کاهش بار بیماری‌های تنفسی فوقانی نیز حیاتی است.