علائم و نشانههای بالینی واریس: درد، سنگینی، خارش، تورم، گرفتگی ع
وریدهای واریسی، علاوه بر مشکلات زیبایی که ایجاد میکنند، اغلب با طیف وسیعی از علائم و نشانههای بالینی همراه هستند که میتوانند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. شدت این علائم میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و معمولاً در طول روز بدتر میشوند، به خصوص پس از ایستادن یا نشستن طولانیمدت. شناخت این علائم برای تشخیص به موقع و مدیریت مناسب واریس ضروری است.
یکی از شایعترین علائم واریس، احساس درد و سنگینی در پاها است. این درد معمولاً به صورت ضرباندار، تیرکشنده یا سوزشی توصیف میشود و اغلب در پایان روز، پس از فعالیتهای طولانیمدت یا ایستادن طولانیمدت، تشدید میگردد. احساس سنگینی در پاها نیز ناشی از تجمع خون در وریدهای متسع و افزایش فشار وریدی است که میتواند باعث ناراحتی و خستگی مزمن شود. این علائم معمولاً با بالا نگه داشتن پاها یا استراحت بهبود مییابند، که نشاندهنده ارتباط مستقیم آنها با فشار وریدی است.
خارش، تورم و گرفتگی عضلات نیز از دیگر علائم رایج واریس هستند. خارش (پروریتوس) اغلب در ناحیه پوست بالای وریدهای واریسی رخ میدهد و میتواند بسیار آزاردهنده باشد. این خارش ناشی از التهاب و نشت مایعات از وریدهای متسع به بافتهای اطراف است. تورم (ادم) معمولاً در مچ پا و پایین ساق پا مشهود است، به خصوص در پایان روز. این تورم به دلیل نشت مایعات از وریدهای دارای فشار بالا به فضای بین سلولی ایجاد میشود. گرفتگی عضلات، به ویژه گرفتگیهای شبانه در ساق پا، یکی دیگر از شکایتهای شایع در بیماران واریسی است که میتواند خواب را مختل کند و ناشی از اختلال در گردش خون و تجمع مواد متابولیکی در عضلات باشد.
در موارد پیشرفتهتر واریس، ممکن است تغییر رنگ پوست و سایر مشکلات پوستی ظاهر شوند. تجمع طولانیمدت خون و افزایش فشار در وریدها میتواند منجر به نشت گلبولهای قرمز و هموسیدرین (محصول تجزیه هموگلوبین) به بافتهای اطراف شود. این فرآیند باعث تیرگی و قهوهای شدن پوست (هایپرپیگمانتاسیون) میشود که معمولاً در ناحیه مچ پا و پایین ساق پا رخ میدهد. علاوه بر تغییر رنگ، پوست ممکن است خشک، پوستهپوسته و ملتهب شود (اگزما واریسی) و در موارد بسیار شدید، منجر به تشکیل زخمهای وریدی (اولسر وریدی) شود که ترمیم آنها دشوار است و مستعد عفونت هستند.
به طور کلی، علائم و نشانههای واریس میتوانند از ناراحتیهای خفیف تا عوارض جدی پوستی و درد مزمن متغیر باشند. شدت این علائم به عوامل مختلفی از جمله اندازه ورید، مدت زمان بیماری و وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مشورت با پزشک متخصص برای تشخیص دقیق و برنامهریزی درمانی مناسب توصیه میشود تا از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جلوگیری شود.