فشار خون بالا: قاتل خاموش و چگونگی مدیریت آن
فشار خون بالا (هایپرتنشن)، یک وضعیت پزشکی شایع و خطرناک است که به آن "قاتل خاموش" نیز میگویند. این نامگذاری به این دلیل است که فشار خون بالا اغلب هیچ علامت هشداردهندهای ندارد و افراد ممکن است سالها بدون اینکه بدانند به آن مبتلا هستند، زندگی کنند. با این حال، در صورت عدم درمان، فشار خون بالا میتواند به مرور زمان به عروق خونی و ارگانهای حیاتی مانند قلب، مغز، کلیهها و چشمها آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماریهای جدی مانند حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه را به شدت افزایش دهد.
فشار خون به نیرویی اطلاق میشود که خون به دیوارههای رگهای خونی وارد میکند. این فشار با دو عدد اندازهگیری میشود: فشار سیستولیک (عدد بالایی)، که فشار خون هنگام انقباض قلب است؛ و فشار دیاستولیک (عدد پایینی)، که فشار خون هنگام استراحت قلب بین دو ضربان است. فشار خون بالا زمانی تشخیص داده میشود که این اعداد به طور مداوم بالاتر از حد طبیعی (معمولاً 129/80 میلیمتر جیوه) باشند. عوامل خطر شامل ژنتیک، چاقی، کمبود فعالیت بدنی، رژیم غذایی ناسالم (مصرف بالای نمک)، مصرف الکل و سیگار کشیدن هستند.
از آنجایی که فشار خون بالا علائم کمی دارد، اندازهگیری منظم فشار خون تنها راه تشخیص آن است. این کار را میتوان در منزل با دستگاههای پایش خانگی یا در مراجعه به پزشک انجام داد. تشخیص زودهنگام بسیار مهم است، زیرا به شما امکان میدهد تا قبل از بروز آسیبهای جدی، برای مدیریت آن اقدام کنید. هدف اصلی درمان، کاهش فشار خون به سطح طبیعی و حفظ آن است تا خطر عوارض جانبی کاهش یابد.
مدیریت فشار خون بالا اغلب شامل ترکیبی از تغییرات سبک زندگی و در صورت لزوم، داروها است. تغییرات سبک زندگی شامل کاهش مصرف نمک، افزایش فعالیت بدنی، حفظ وزن سالم، رژیم غذایی غنی از میوهها، سبزیجات و غلات کامل (مانند رژیم DASH)، محدود کردن مصرف الکل و ترک سیگار میشود. در بسیاری از موارد، این تغییرات به تنهایی میتوانند فشار خون را به طور قابل توجهی کاهش دهند. اگر تغییرات سبک زندگی کافی نباشند، پزشک ممکن است داروهای فشار خون را تجویز کند. همکاری نزدیک با پزشک و پیروی از برنامه درمانی، کلید کنترل مؤثر فشار خون بالا و محافظت از سلامت درازمدت شماست.