کلسترول بالا: دشمن خاموش قلب و راههای مقابله با آن
کلسترول، مادهای چربیمانند است که برای ساخت سلولهای سالم، تولید هورمونها و ویتامین D ضروری است. بدن ما مقداری از کلسترول مورد نیاز خود را تولید میکند، اما ما همچنین کلسترول را از غذاهای خاصی مانند محصولات حیوانی دریافت میکنیم. مشکل زمانی پیش میآید که سطح کلسترول در خون بیش از حد بالا رود، به ویژه نوع "بد" آن (LDL-C). کلسترول بالا، اغلب بدون علامت، به عنوان یک "دشمن خاموش قلب" شناخته میشود، زیرا میتواند منجر به تجمع پلاک در عروق خونی و افزایش خطر بیماریهای قلبی-عروقی شود.
دو نوع اصلی کلسترول وجود دارد: کلسترول LDL (لیپوپروتئین با چگالی کم) که به آن "کلسترول بد" میگویند زیرا تجمع آن در دیواره رگها میتواند منجر به تشکیل پلاک و تنگ شدن عروق شود (آترواسکلروز)؛ و کلسترول HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا) که به آن "کلسترول خوب" میگویند زیرا به حذف کلسترول اضافی از بدن کمک کرده و آن را به کبد بازمیگرداند. هدف اصلی، کاهش LDL و افزایش HDL است تا سلامت قلب حفظ شود.
از آنجایی که کلسترول بالا معمولاً علائم قابل مشاهدهای ندارد، تنها راه تشخیص آن آزمایش خون منظم است. پزشک شما میتواند سطح کلسترول کل، LDL، HDL و تریگلیسیرید (نوع دیگری از چربی در خون) را اندازهگیری کند. عوامل خطر برای کلسترول بالا شامل ژنتیک، رژیم غذایی ناسالم (غنی از چربیهای اشباع و ترانس)، کمبود فعالیت بدنی، چاقی، سیگار کشیدن و برخی بیماریها مانند دیابت هستند.
مدیریت و مقابله با کلسترول بالا عمدتاً از طریق تغییرات سبک زندگی سالم انجام میشود. این شامل رژیم غذایی سالم برای قلب (با محدود کردن چربیهای اشباع و ترانس، مصرف بیشتر فیبرهای محلول موجود در جو دوسر، حبوبات، میوهها و سبزیجات، و استفاده از چربیهای سالم مانند روغن زیتون و آووکادو)، فعالیت بدنی منظم، حفظ وزن سالم و ترک سیگار است. در برخی موارد، اگر تغییرات سبک زندگی کافی نباشند، پزشک ممکن است داروهای کاهشدهنده کلسترول مانند استاتینها را تجویز کند. همکاری با پزشک برای پایش منظم و پیگیری برنامه درمانی، برای محافظت از قلب و عروق و کاهش خطر بیماریهای جدی، حیاتی است.