نقش ویتامین D در سلامت استخوان و سیستم ایمنی
ویتامین D، که اغلب به آن "ویتامین آفتاب" نیز می‌گویند، برخلاف نامش، بیشتر شبیه به یک هورمون عمل می‌کند تا یک ویتامین معمولی. این ماده مغذی حیاتی نقش‌های بسیار گسترده‌ای در بدن ایفا می‌کند، از جمله مهم‌ترین آن‌ها، تأثیر مستقیم بر سلامت استخوان و عملکرد سیستم ایمنی است. متأسفانه، کمبود ویتامین D در سراسر جهان بسیار شایع است، و این کمبود می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود که نیازمند توجه و جبران مناسب است.
نقش اصلی ویتامین D در سلامت استخوان، کمک به جذب کلسیم و فسفر از روده است. کلسیم و فسفر، دو ماده معدنی اصلی سازنده استخوان‌ها هستند. بدون ویتامین D کافی، بدن نمی‌تواند کلسیم مورد نیاز را جذب کند، حتی اگر کلسیم کافی از طریق رژیم غذایی دریافت شود. این کمبود منجر به تضعیف استخوان‌ها می‌شود و در کودکان می‌تواند باعث راشیتیسم (نرمی استخوان) و در بزرگسالان باعث استئومالاسی (نرمی استخوان) و پوکی استخوان (کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی) شود.
علاوه بر سلامت استخوان، ویتامین D نقش حیاتی در عملکرد سیستم ایمنی بدن ایفا می‌کند. گیرنده‌های ویتامین D در بسیاری از سلول‌های سیستم ایمنی یافت می‌شوند، که نشان‌دهنده اهمیت آن در تنظیم پاسخ‌های ایمنی است. ویتامین D به فعال شدن سلول‌های T (سلول‌های کشنده در سیستم ایمنی) کمک می‌کند که نقش مهمی در مبارزه با پاتوژن‌ها دارند. کمبود ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به عفونت‌ها (به ویژه عفونت‌های تنفسی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی) و همچنین بیماری‌های خودایمنی مانند مولتیپل اسکلروزیس و دیابت نوع 1 مرتبط است.
بدن می‌تواند ویتامین D را از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید تولید کند، به همین دلیل به آن "ویتامین آفتاب" می‌گویند. با این حال، عواملی مانند عرض جغرافیایی، فصل، زمان روز، استفاده از ضدآفتاب و رنگ پوست می‌توانند بر میزان تولید ویتامین D از طریق خورشید تأثیر بگذارند. منابع غذایی ویتامین D نسبتاً محدود هستند و شامل ماهی‌های چرب (مانند سالمون، ماهی تن و ساردین)، زرده تخم‌مرغ، و غذاهای غنی‌شده (مانند شیر و غلات) می‌شوند. به دلیل شیوع بالای کمبود، بسیاری از افراد نیاز به مصرف مکمل ویتامین D دارند. مشورت با پزشک برای اندازه‌گیری سطح ویتامین D در خون و تعیین دوز مناسب مکمل، برای حفظ سلامت استخوان و تقویت سیستم ایمنی بسیار مهم است.