varzeshi

یکی از سوالات رایج در مورد بیماری ام‌اس این است که آیا این بیماری ارثی است و آیا از والدین به فرزندان منتقل می‌شود؟ پاسخ کوتاه این است که ام‌اس به معنای بیماری‌های ژنتیکی "کلاسیک" که توسط یک ژن معیوب منفرد منتقل می‌شوند، ارثی نیست. به عبارت دیگر، ام‌اس یک بیماری ژنتیکی غالب یا مغلوب نیست که به طور مستقیم از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. با این حال، شواهد علمی نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به این بیماری دارند، اما تنها عامل تعیین‌کننده نیستند.

تحقیقات نشان داده است که وجود یک خویشاوند درجه یک (مانند والدین، خواهر و برادر، یا فرزند) مبتلا به ام‌اس، خطر ابتلا به این بیماری را در سایر اعضای خانواده کمی افزایش می‌دهد. این افزایش خطر، بسیار کمتر از بیماری‌های ژنتیکی خالص است و نشان‌دهنده یک پیش‌زمینه‌ی ژنتیکی (ژنتیک چندعاملی) است. به این معنی که چندین ژن، هر یک با تأثیر کم، در کنار هم می‌توانند فرد را مستعد ابتلا به ام‌اس کنند. ژن HLA-DRB1 که بخشی از سیستم ایمنی بدن است، یکی از ژن‌هایی است که بیشترین ارتباط را با خطر ابتلا به ام‌اس نشان داده است.

علاوه بر استعداد ژنتیکی، عوامل محیطی نیز نقش بسیار مهمی در بروز ام‌اس ایفا می‌کنند. به عبارت دیگر، داشتن ژن‌های مرتبط با ام‌اس به تنهایی برای ابتلا به این بیماری کافی نیست؛ بلکه تعامل این ژن‌ها با محرک‌های محیطی است که خطر را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. برخی از این عوامل محیطی شامل کمبود ویتامین D، قرار گرفتن در معرض ویروس‌هایی مانند ویروس اپشتین بار (EBV)، سیگار کشیدن، و چاقی در دوران نوجوانی هستند. این ترکیب پیچیده از عوامل ژنتیکی و محیطی است که پازل پیچیده علت ام‌اس را شکل می‌دهد.

درک این تعامل ژن-محیط به محققان کمک می‌کند تا به درک عمیق‌تری از پاتوژنز (مکانیسم ایجاد) ام‌اس دست یابند و راهبردهای پیشگیری و درمانی مؤثرتری را توسعه دهند. برای افرادی که سابقه خانوادگی ام‌اس دارند، این اطلاعات می‌تواند مفید باشد تا با در نظر گرفتن سبک زندگی سالم و رعایت نکات پیشگیرانه، خطر ابتلا به این بیماری را به حداقل برسانند. با این حال، مهم است به یاد داشته باشید که در بیشتر موارد، حتی در صورت وجود استعداد ژنتیکی، فرد هرگز به ام‌اس مبتلا نخواهد شد.