سنگ کلیه در دوران بارداری
سنگ کلیه در دوران بارداری یک چالش خاص است، زیرا تشخیص و درمان آن نیازمند ملاحظات ویژهای برای حفظ سلامت هم مادر و هم جنین است. شیوع سنگ کلیه در دوران بارداری تقریباً مشابه با جمعیت عمومی زنان همسن است، اما تشخیص آن میتواند به دلیل همپوشانی علائم با تغییرات طبیعی بارداری (مانند کمردرد و تکرر ادرار) دشوارتر باشد. تغییرات فیزیولوژیکی در دوران بارداری، مانند گشاد شدن حالبها و افزایش حجم ادرار، میتوانند بر تظاهرات و مسیر سنگ تأثیر بگذارند.
تشخیص سنگ کلیه در زنان باردار با چالشهایی همراه است، عمدتاً به دلیل محدودیت در استفاده از روشهای تصویربرداری حاوی اشعه. سیتیاسکن (CT-KUB) که روش طلایی در تشخیص سنگ کلیه است، به دلیل خطر اشعه برای جنین معمولاً توصیه نمیشود. سونوگرافی اولین و ارجحترین روش تصویربرداری است، زیرا کاملاً بیخطر است. با این حال، سونوگرافی ممکن است نتواند همه سنگها، به خصوص سنگهای کوچکتر یا سنگهای واقع در حالب را به خوبی تشخیص دهد. در مواردی که سونوگرافی قطعی نیست و شک بالینی قوی وجود دارد، میتوان از MRI یا در موارد بسیار خاص، از یک دوز پایین اشعه ایکس (با محافظت از شکم) استفاده کرد، اما این موارد نادرند.
مدیریت سنگ کلیه در بارداری معمولاً رویکردی محافظهکارانه دارد. بسیاری از سنگهای کوچک ممکن است به طور خودبهخود با مایعات درمانی و مدیریت درد دفع شوند. داروهای مسکن که برای مادر و جنین ایمن هستند (مانند استامینوفن) و داروهایی برای شل کردن حالب (مانند آلفابلاکرها در سه ماهه دوم و سوم با احتیاط) ممکن است استفاده شوند. در صورت بروز عوارضی مانند عفونت ادراری شدید یا انسداد کامل که منجر به درد غیرقابل کنترل یا آسیب کلیوی شود، ممکن است نیاز به مداخله باشد.
گزینههای مداخلهای در بارداری محدودتر هستند. سنگشکن بروناندامی (ESWL) به دلیل خطر برای جنین منع مصرف دارد. یورتروسکوپی (URS) با دقت بالا و توسط جراحان ماهر میتواند در سه ماهه دوم و سوم بارداری، در صورت لزوم، انجام شود. هدف اصلی هر گونه مداخله، رفع انسداد و کنترل عفونت، با حداقل خطر برای جنین است. پس از زایمان، معمولاً یک بررسی کاملتر برای شناسایی علت سنگ و برنامهریزی برای پیشگیری از عود آن انجام میشود.