آزمایشات ادرار و خون در تشخیص سنگ کلیه
آزمایشات ادرار و خون ابزارهای تشخیصی حیاتی در بررسی بیماران مشکوک به سنگ کلیه هستند. این آزمایشات به پزشکان کمک می‌کنند تا وجود سنگ، عوارض احتمالی آن (مانند عفونت)، و عوامل زمینه‌ای موثر در تشکیل سنگ را شناسایی کنند. آنالیز کامل ادرار (Urinalysis) اولین و یکی از مهمترین آزمایش‌ها است. در این آزمایش، نمونه ادرار برای بررسی وجود خون (هماچوری میکروسکوپی یا ماکروسکوپی)، پروتئین، گلبول‌های سفید و نیتریت (که نشان‌دهنده عفونت ادراری هستند) مورد بررسی قرار می‌گیرد. وجود کریستال‌ها در نمونه ادرار نیز می‌تواند سرنخی برای نوع سنگ کلیه باشد، اگرچه این یافته به تنهایی برای تشخیص قطعی کافی نیست.
کشت ادرار (Urine Culture) یک گام ضروری در صورت مشکوک بودن به عفونت ادراری است. اگر آنالیز ادرار نشانه‌هایی از عفونت (مانند گلبول‌های سفید یا نیتریت) داشته باشد، کشت ادرار برای شناسایی نوع باکتری عامل عفونت و تعیین حساسیت آن به آنتی‌بیوتیک‌های مختلف انجام می‌شود. عفونت ادراری در بیماران سنگ کلیه می‌تواند عارضه جدی باشد و نیاز به درمان فوری دارد، به خصوص در مواردی که سنگ باعث انسداد شده باشد. عفونت همراه با سنگ می‌تواند منجر به پیلونفریت (عفونت کلیه) و حتی سپسیس شود.
در کنار آزمایشات ادرار، آزمایشات خون نیز اطلاعات مهمی را فراهم می‌کنند. بررسی سطح کراتینین و نیتروژن اوره خون (BUN) به ارزیابی عملکرد کلیه‌ها کمک می‌کند. افزایش این مقادیر می‌تواند نشان‌دهنده انسداد شدید یا طولانی مدت ناشی از سنگ باشد که به عملکرد کلیه آسیب رسانده است. همچنین، اندازه‌گیری سطح کلسیم، فسفر، اسید اوریک و گاهی اوقات هورمون پاراتیروئید (PTH) در خون می‌تواند به شناسایی بیماری‌های متابولیک زمینه‌ای که منجر به تشکیل سنگ می‌شوند، کمک کند. به عنوان مثال، سطح بالای کلسیم خون ممکن است نشانه‌ای از هایپرپاراتیروئیدیسم باشد.
با این حال، این آزمایشات خون و ادرار، به ویژه آنالیز 24 ساعته ادرار که در ادامه توضیح داده خواهد شد، بیشتر برای بررسی علل و پیشگیری از عود سنگ در بیمارانی که قبلاً سنگ کلیه داشته‌اند یا ریسک بالایی دارند، استفاده می‌شوند. در فاز حاد و تشخیص اولیه، آزمایشات خون می‌توانند نشانه‌هایی از التهاب (مانند ESR یا CRP بالا) یا عدم تعادل الکترولیتی ناشی از استفراغ شدید را نیز نشان دهند. ترکیب اطلاعات حاصل از این آزمایشات با یافته‌های تصویربرداری، به پزشک امکان می‌دهد تا تشخیص دقیق‌تری را انجام داده و برنامه درمانی مناسبی را برای بیمار تدوین کند.