جمعآوری 24 ساعته ادرار و اهمیت آن در بررسی سنگ کلیه
جمعآوری 24 ساعته ادرار یک ابزار تشخیصی بسیار قدرتمند و حیاتی برای ارزیابی عوامل متابولیکی موثر در تشکیل سنگ کلیه است. این آزمایش به پزشکان اجازه میدهد تا الگوی دفع مواد شیمیایی مختلف در ادرار را در طول یک شبانهروز کامل بررسی کنند. برخلاف یک نمونه ادرار تصادفی که تنها یک "عکس فوری" از وضعیت ادرار در یک لحظه ارائه میدهد، جمعآوری 24 ساعته ادرار تصویر جامعتری از "اقلیم داخلی" کلیه و عوامل مستعد کننده سنگ فراهم میکند. این آزمایش به ویژه برای بیمارانی که سنگ کلیه عودکننده دارند یا خطر بالایی برای تشکیل سنگهای جدید دارند، توصیه میشود.
در طول این دوره 24 ساعته، تمام ادرار تولید شده توسط بیمار جمعآوری میشود. سپس این نمونه برای اندازهگیری سطوح چندین ماده شیمیایی کلیدی به آزمایشگاه فرستاده میشود. این مواد شامل کلسیم، اگزالات، اسید اوریک، سیترات، سدیم، کراتینین و حجم کل ادرار هستند. هر یک از این اندازهگیریها اطلاعات مهمی را ارائه میدهند. به عنوان مثال، دفع بالای کلسیم در ادرار (هایپرکلسیوری) یا اگزالات (هایپراگزالوری) از عوامل خطر شایع برای سنگهای کلسیم اگزالات هستند.
اندازهگیری سیترات بسیار مهم است، زیرا سیترات یک مهارکننده طبیعی کریستالیزاسیون است. سطوح پایین سیترات در ادرار (هایپوسیتراتوری) میتواند به تشکیل سنگ کمک کند، حتی اگر سطوح کلسیم و اگزالات طبیعی باشند. همچنین، بررسی حجم کل ادرار 24 ساعته نشان میدهد که آیا بیمار به اندازه کافی مایعات مصرف میکند و ادرارش به اندازه کافی رقیق است یا خیر. حجم پایین ادرار در 24 ساعت نشانهای از کمآبی مزمن و خطر بالای تشکیل سنگ است.
نتایج حاصل از جمعآوری 24 ساعته ادرار به پزشک کمک میکند تا علت زمینهای تشکیل سنگ را شناسایی کرده و یک برنامه درمانی و پیشگیرانه شخصیسازی شده را برای بیمار تدوین کند. این برنامه میتواند شامل تغییرات رژیم غذایی (مانند کاهش نمک، افزایش مصرف مایعات یا محدود کردن غذاهای حاوی اگزالات بالا)، یا تجویز داروهایی باشد که به تصحیح ناهنجاریهای شیمیایی ادرار کمک میکنند (مثلاً تیازیدها برای کاهش دفع کلسیم یا سیترات پتاسیم برای افزایش سیترات و قلیایی کردن ادرار). بنابراین، جمعآوری 24 ساعته ادرار یک گام ضروری در مدیریت جامع و پیشگیری از عود سنگ کلیه است.