varzeshi

سنگ‌های اسید اوریک حدود 5 تا 10 درصد از کل سنگ‌های کلیه را تشکیل می‌دهند و برخلاف سنگ‌های کلسیمی، اغلب شفاف بوده و در رادیوگرافی ساده دیده نمی‌شوند. این سنگ‌ها معمولاً در ادرار اسیدی (pH پایین) تشکیل می‌شوند و در بیماران مبتلا به نقرس، دیابت، سندروم متابولیک و یا افرادی که رژیم غذایی پر پروتئین حیوانی دارند، شایع‌تر هستند. خبر خوب این است که سنگ‌های اسید اوریک، برخلاف بیشتر سنگ‌های دیگر، می‌توانند به طور کامل با درمان دارویی حل شوند، بدون نیاز به مداخلات تهاجمی.

اصول درمان سنگ‌های اسید اوریک بر دو محور اصلی استوار است: قلیایی کردن ادرار (Urine Alkalinization) و کاهش تولید اسید اوریک. قلیایی کردن ادرار مهمترین بخش درمان است. اسید اوریک در محیط قلیایی بسیار محلول‌تر است. هدف این است که pH ادرار به طور مداوم در محدوده 6.0 تا 7.0 حفظ شود. برای این منظور، داروهایی مانند سیترات پتاسیم (Potassium Citrate) یا بیکربنات سدیم (Sodium Bicarbonate) تجویز می‌شوند. این داروها با خنثی کردن اسید در ادرار، به حل شدن سنگ‌های موجود و جلوگیری از تشکیل سنگ‌های جدید کمک می‌کنند. دوز دارو باید با دقت تنظیم شود و بیمار نیاز به پایش منظم pH ادرار در منزل دارد.

همزمان با قلیایی کردن ادرار، مصرف کافی مایعات نیز حیاتی است. نوشیدن 2.5 تا 3 لیتر آب در روز به رقیق شدن ادرار و کاهش غلظت اسید اوریک کمک می‌کند، که این خود به حلالیت بیشتر اسید اوریک می‌انجامد. کاهش مصرف پروتئین حیوانی (به ویژه گوشت قرمز و احشاء) و محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر و فروکتوز نیز می‌تواند به کاهش سطح اسید اوریک در ادرار کمک کند.

در بیمارانی که سطح اسید اوریک خون و ادرار آنها بالا است، یا در مواردی که با وجود قلیایی کردن ادرار، سنگ‌ها همچنان تشکیل می‌شوند، داروی آلوپورینول (Allopurinol) ممکن است تجویز شود. آلوپورینول با مهار آنزیم گزانتین اکسیداز، تولید اسید اوریک را در بدن کاهش می‌دهد. این دارو به کاهش سطح اسید اوریک در ادرار کمک کرده و خطر تشکیل سنگ را به حداقل می‌رساند. ترکیب قلیایی کردن ادرار و در صورت لزوم آلوپورینول، استراتژی بسیار موثری برای مدیریت و پیشگیری از سنگ‌های اسید اوریک است.